ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΙΔΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΕΛΕΤΗ ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ 640 ΣΤΡΕΜΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΠΡΩΗΝ ΛΙΜΕΝΟ-ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΛΙΠΑΣΜΑΤΩΝ
H περιοχή µελέτης αποτελεί κοµµάτι της ευρύτερης λιµενο-βιοµηχανικής ζώνης του Πειραιά η οποία βρίσκεται πλέον σε άµεση γειτνίαση µε τον αστικό ιστό.
Πρόκειται για µια περιοχή σε εξαιρετικά προνοµιακή θέση, με πλούσια ιστορία, αρχαία και σύγχρονη και έντονη περιβαλλοντική επιβάρυνση. Η πρόταση καλείται να διαχειριστεί και να συνθέσει τις διαφορετικές δυνάµεις που ασκούνται σε αυτό το εξαιρετικά κοµβικό σηµείο. Ο τρόπος που γίνεται αυτό αποτελεί µια στρατηγική επιλογή που βασίζεται πάνω σε τρεις άξονες:
– λεπτοµερής σάρωση της περιοχής/τοπίου µορφολογικά, λειτουργικά και ιστορικά και εκτίµηση της δυναµικής της.
– διαχείριση της µνήµης και της ιστορίας, περισσότερο µε όρους χωρικής εµπειρίας και λιγότερο µε όρους µουσειακότητας.
– επεµβάσεις που στοχεύουν στην ενίσχυση ή τον µετασχηµατισµό της εγγενούς δύναµης του τοπίου µε σκοπό την όσο το δυνατόν πιο αυτοδύναµη αναζοωγόνηση του.
– Υλοποίηση της λύσης σε επιμέρους στάδια έτσι ώστε η περιοχή να λειτουργεί σαν ένας ελεύθερος δημόσιος χώρος από την πρώτη στιγμή της απόφασης υλοποίησης του έργου και να είναι τμηματικά προσβάσιμη από το κοινό καθ΄όλη τη διάρκεια της εφαρμογή της λύσης. Δυνατότητα επέμβασης των χρηστών στην εφαρμογή επιμέρους κατασκευών.
Οι παραπάνω χειρισµοί στοχεύουν στο µετασχηµατισµό της περιοχής σε ένα δηµόσιο ελεύθερο χώρο τοπικής και υπερτοπικής εμβέλειας, µια ακόµα ψηφίδα πολιτισµού, αναψυχής, εκπαίδευσης και πρασίνου στο λεκανοπέδιο, προσβάσιµη µε τα µέσα µαζικής µεταφοράς.
Αν, µε κέντρο το λιµάνι του Πειραιά, η ανατολική παραλιακή ζώνη χαρακτηρίζεται από λειτουργίες αναψυχής και η δυτική από λιµενο-βιοµηχανική δραστηριότητα, η πρόταση στοχεύει στη σύζευξη των δύο ζωνών στην περιοχή µελέτης και στην ένταξή της στη συνέχεια του παραλιακού περιπάτου που ξεκινά από το Μικρολίµανο και σήµερα καταλήγει στην ακτή Θεµιστοκλέους. Ταυτόχρονα υπάρχει και η πρόθεση η Ακτή να ενοποιηθεί µε την Ηετιώνεια πύλη και το Καστράκι µέσα από µια ζώνη πρασίνου.
Στο επίπεδο της γειτονιάς, η Ακτή στοχεύει να αποτελέσει καθηµερινό σηµείο αναφοράς και συνάντησης για τους κατοίκους της Δραπετσώνας και του Κερατσινίου και καταλύτη της αποκατάστασης της σχέσης των κατοίκων µε τη θάλασσα.
Η πρόταση τροφοδοτείται από το ιστορικό και κτιριακό απόθεµα της περιοχής και, χρησιµοποιώντας µια σειρά επαναλήψεων και αντιστροφών, φιλοδοξεί να µεταγράψει την ιστορία της µετατρέποντας τις προβληµατικές καταστάσεις σε ευκαιρίες:
– Επαναλαµβάνει τις µεγάλες κλίµακες αντιστρέφοντας όµως το ρόλο τους: από κλειστές δοµές τις µετατρεπει σε ανοιχτές τυπολογίες µε τοπικό και υπερτοπικό χαρακτήρα.
– Διατηρεί και αναβιώνει ανοίκειες µορφολογίες, εγγράφοντάς τες όµως σε ένα νέο πλαίσιο δραστηριοτήτων πολιτισµού, εκπαίδευσης, αθλητισµού, και αναψυχής.
– Μετατρέπει τη σηµερινή ”κενότητα”, σε ανοιχτότητα, προσφέροντας στους πολίτες την εµπειρία του ανοιχτού ορίζοντα, της απρόσκοπτης θέας και της άµεσης επαφής µε τη θάλασσα.
ομάδα μελέτης:
Hiboux (Μαρία Τσιγάρα, Δημήτρης Θεοδωρόπουλος, Μαριάννα Ξυνταράκη, Λήδα Βουτσινά, Ελένη Μαστρογεωργοπούλου) + dkwerkraum (Δάφνη Κοκκίνη)
Σύμβουλοι
Φερενίκη Βαταβάλη, Δημήτρης Γροζόπουλος, Fransesco Bagni
ARCHITECTURAL COMPETITION OF IDEAS FOR THE REVITILIZATION STUDY OF 640 ACRES OF THE FORMER PORT-INDUSTRIAL AREA OF FERTILIZERS FACTORY
Proposal summary
The study area is part of the wider port-industrial zone of Piraeus which is now in direct proximity to the urban fabric.
This is an area in an extremely privileged position, with rich history, ancient and modern and heavily environmentally polluted. The proposal must manage and compose the different forces imposed at this very crucial point. The way this is done is of strategic importance and is based on three axes:
– Detailed scan of the area / landscape topologically, functionally, historically and evaluation of its dynamic,
– Management of memory and history, in terms of spatial experience rather than in those of a museumification approach
– Interventions aiming to strengthen or transform the inherent potential of the landscape in order to its selfpowered revitalization
– Implementation of the proposal in separate stages so that the area functions as a free public space from the very first moment of the initiation of the project. In this way, the area will be (partially) accessible to the public throughout the implementation of the proposed solution. Possibility of users intervention to implement various constructions.
The above operations are aimed at transforming the area into a public space of local and regional range, one more facet of culture, recreation, education and green space in the region of Attica, accessible by public transport.
Taking as a center the port of Piraeus, the eastern coastal zone is characterized by recreational functions while the west coastal zone of port-industrial activity. The proposal aims at conjuncting the two zones in the study area and integrate it in the coastal promenade that starts today in Mikrolimano and ends at Themistokleous coast. Simultaneously there is also the intention of the “Coast” to unify with the Ietioneia Gate and Kastraki area, through a green space zone.
At a neighborhood level, the “Coast” aims to be a daily reference point and meeting place for residents of Drapetsona and Keratsini and catalyst for reclaiming the relation of the locals to the sea.
The proposal is nurturing on history and existing built reserves of the area and using a series of repetitions and inversions, aspires to transcribe difficult situations into opportunities:
– It repeats large scales but reverses their role: closed structures are converted to open typologies with local and regional character.
– It maintains and revives unfamiliar morphologies, by inscribing them into a new context of cultural activities, education, sports, and recreation.
– It converts the current “emptiness” in openness, offering citizens the experience of the open horizon, the uninterrupted views and direct contact with the sea.
Study team:
Hiboux (Maria Tsigara, Dimitris Theodoropoulos, Marianna Xyntaraki, Lida Voutsina, Eleni Mastrogeorgopoulou) + dkwerkraum (Daphne Kokkini)
Consultants:
Fereniki Vatavali, Dimitris Grozopoulos, Fransesco Bagni